Dịch tễ học tập là công cụ cần thiết trong thừa trình khẳng định và thu xếp (mapping) những bệnh nổi trội.
Bạn đang xem: Dịch tễ học cơ bản
Thường xuyên tất cả tình trạng lờ đờ chễ thân việc tích lũy các minh chứng dịch tễ học và ứng dụng các minh chứng này vào xây dựng bao gồm sánh y tế.
BỐI CẢNH LỊCH SỬ
Nguồn gốc
Dịch tễ học khởi nguồn từ những quan gần kề từ thời Hypocrate rộng 2000 năm kia đây, mang lại rằng các yếu tố môi trường xung quanh đã tác động ảnh hưởng lên sự mở ra bệnh. Mặc dù nhiên, cũng đề xuất đến tận nắm kỷ máy mười chín mới gồm những tính toán sự phân bố bệnh tật trong các nhóm quần thể tín đồ trên qui mô lớn. Tiến độ này không chỉ ghi lại sự mở đầu chính thức của dịch tễ học tập mà còn có cả hầu hết thành tựu tuyệt hảo nhất của chuyên ngành này.1Một ví dụ lừng danh là các phát hiện của John Snow (Hộp 1.1) cho biết thêm nguy cơ của bệnh dịch tả ở thành phố London có liên quan đến việc uống nước của những công ty cấp khác nhau; bạn dạng đồ (xem Hình 4.1) làm trông rất nổi bật điểm tập trung của các trường hợp bệnh. Các nghiên cứu và phân tích dịch tễ của Snow là 1 trong số sản phẩm loạt những điều tra nhận xét mối liên quan giữa các quá trình vật lý, hoá học, sinh học, xóm hội học và thiết yếu trị.2
Việc so sánh tỷ lệ mắc bệnh trong những nhóm quần thể fan rất thông dụng vào cuối thể kỷ mười chín và đầu thế kỷ hai mươi. Cách tiếp cận này thuở đầu được ứng dụng vào việc kiểm soát điều hành các dịch truyền lây nhiễm (xem Chương 7), cùng cũng được chứng tỏ là một phương thức hiệu quả để biểu hiện mối link giữa những điều kiện hay tác nhân môi trường xung quanh với những bệnh cầm cố thể. Vào nửa sau của nạm kỷ nhị mươi, nhất là ở các nước bao gồm thu nhập cao hoặc trung bình, biện pháp tiếp cận này này được áp dụng đối với các bệnh không lây mạn tính như bệnh tim, ung thư.
Các phát triển vừa mới đây của dịch tễ học
Dịch tễ học tiến bộ là một chuyên ngành kha khá mới và sử dụng các cách thức định lượng để nghiên cứu bệnh trong quần thể người, với những thông tin cho nỗ lực phòng ngừa và kiểm soát điều hành bệnh tật. Lấy ví dụ Richard Doll và Andrew Hill, từ đầu những năm 1950, đã phân tích mối tương quan giữa hút thuốc lá và ung thư phổi. Nghiên cứu và phân tích của họ được thực hiện trước các nghiên cứu và phân tích thực nghiệm về độc tính khiến ung thư của nhựa thuốc lá và các quan gần cạnh lâm sàng cho thấy thêm mối liên quan giữa hút thuốc lá lá và những yếu tố tiềm tàng khác với ung thư phổi. Qua việc áp dụng các nghiên cứu và phân tích thuần tập nhiều năm hạn, bọn họ đã có khả năng tùy chỉnh cấu hình sự kết hợp giữa hút thuốc lá với ung thư phổi (Hình 1.1).
Hộp 1.1. Quan sát sớm của dịch tễ học
Nghiên cứu giúp thuần tập ngơi nghỉ những bs người Anh cho thấy tỷ lệ tử vong giảm mạnh ở những người dân không hút thuốc trong vô số thập kỷ sau này. Những bác bỏ sỹ phái mạnh sinh ra vào quá trình 1900–1930 nhưng hút thuốc, mức độ vừa phải tử vong sớm rộng 10 năm so với những người dân không hút thuốc5(Hình 1.2).
Hút thuốc là một trong những trường vừa lòng rõ rệt, tuy nhiên đối với nhiều phần các bệnh, có thể có nhiều yếu tố góp thêm phần vào lý do gây bệnh. Một vài yếu tố nhập vai trò thiết yếu dẫn mang lại tình trạng dịch và một vài yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển bệnh. Các cách thức dịch tễ học bắt đầu được áp dụng để phân tích các mối tương quan này. Ở những nước thu nhập thấp và trung bình, HIV/AIDS, lao và sốt lạnh lẽo là những vì sao tử vong phổ biến, dịch tễ học những bệnh truyền nhiễm đóng góp một vai trò rất là quan trọng. Nhánh dịch tễ học này ngày càng trở cần quan trọng đặc biệt quan trọng ở những đất nước xuất hiện nay những bệnh truyền nhiễm bắt đầu như hội bệnh hô hấp cấp cho tính SARS, căn bệnh bò điên (tên khoa học là viêm não thể bong bóng ở trườn – Bovine Spongiform Encephalopathy – BSE) tuyệt đại dịch cúm. Dịch tễ học đã phát triển mạnh bạo trong vòng 50 năm vừa qua và thách thức lớn nhất hiện thời là mày mò và hành động dựa trên những yếu tố đưa ra quyết định sức khoẻ và đầy đủ bệnh mang ý nghĩa xã hội mà đa số các nhân tố này ở ngoài nghành nghề y tế.6–8
ĐỊNH NGHĨA, PHẠM VI VÀ ỨNG DỤNG CỦA DỊCH TỄ HỌC
Định nghĩa
Dịch tễ học tập được Last quan niệm là “việc phân tích sự phân bố và các yếu tố quyết định của những tình trạng tuyệt sự kiện liên quan đến sức khoẻ trong số quần thể xác định và việc ứng dụng nghiên cứu và phân tích này vào phòng ngừa và kiểm soát và điều hành các vấn đề sức khoẻ” (Xem vỏ hộp 1.2). đơn vị dịch tễ học không những quan vai trung phong tới tử vong, bệnh tật ngoài ra cả cùng với trạng thái sức khoẻ tốt và quan trọng nhất là các giải pháp bức tốc sức khoẻ. Tự “bệnh” bao hàm tất cả sự biến hóa không mong muốn của chứng trạng sức khoẻ, bao gồm cả chấn thương và sức khoẻ trung khu thần.
Phạm vi
Trọng trung khu của nghiên cứu dịch tễ học là quần thể khẳng định về địa lý hay các khía cạnh khác, ví dụ một đơn vị nghiên cứu hoàn toàn có thể là một đội nhóm bệnh nhân trong bệnh viện hay người công nhân nhà máy. Một quần thể thực hiện trong dịch tễ học thường là quần thể được chọn từ một quanh vùng đặc thù hay như là 1 nước vào một thời điểm nạm thể. Điều này tạo cửa hàng cho việc xác định các nhóm bé dại hơn tương quan đến giới, nhóm tuổi, chủng tộc. Cấu trúc của các quần thể không giống nhau ở những vùng địa lý khác biệt và ở các thời điểm không giống nhau. Những phân tích dịch tễ học bắt buộc tính đến sự xấp xỉ này.
Hộp 1.2. Định nghĩa dịch tễ học9
DỊCH TỄ HỌC VÀ Y TẾ CÔNG CỘNG
Y tế công cộng, nói chung, đề cập đến các hành vi mang tính bầy đàn nhằm nâng cao sức khoẻ của quần thể.1Dịch tễ học, một trong những công cụ bức tốc sức khoẻ, được sử dụng theo rất nhiều cách khác nhau (Hình 1.3–1.6). Các nghiên cứu lúc đầu trong nghành nghề dịch tễ học tập thường suy nghĩ nguyên nhân (bệnh căn) của các bệnh truyền lây truyền và các bước này vẫn có chân thành và ý nghĩa quan trọng để xác minh được các biện pháp phòng ngừa. Theo nghĩa này, dịch tễ học là khoa học y học tập cơ bạn dạng với mục đích nâng cấp sức khoẻ quần thể, quan trọng đặc biệt sức khoẻ của rất nhiều quần thể chịu đựng thiệt thòi.
Nguyên nhân khiến bệnh
Mặc dù một số bệnh có vì sao đơn thuần là các yếu tố di truyền, nhiều phần các bệnh bao gồm nguyên nhân là sự tương tác giữa các yếu tố di truyền với môi trường. Tè đường là 1 trong ví dụ của một bệnh mà nguyên nhân bao gồm cả nhị yếu tố là di truyền với môi trường. Họ định nghĩa khái niệm môi trường thiên nhiên một phương pháp rất rộng, bao gồm các yếu tố sinh học, hoá học, đồ dùng lý, tâm thần hay những yếu tố văn hoá hoàn toàn có thể tác cồn lên sức khoẻ (xem Chương 9). Hành vi cá thể tác hễ lên mối liên quan hệ này và dịch tễ học tập được áp dụng để nghiên cứu tác động và tác động của can thiệp dự trữ thông qua bức tốc sức khoẻ (Hình 1.3).
Lịch sử tự nhiên và thoải mái của bệnh
Dịch tễ học cũng để ý đến quá trình cải cách và phát triển và hậu quả dịch (lịch sử từ nhiên) ở các cấp độ cá nhân và nhóm (Hình 1.4).
Tình trạng sức khoẻ của quần thể
Dịch tễ học thường xuyên được áp dụng để diễn đạt tình trạng mức độ khoẻ của những nhóm quần thể (Hình 1.5). Hiểu biết về gánh nặng mắc bệnh trong quần thể nhập vai trò thiết yếu so với các nhà chỉ đạo y tế, những người dân mong ao ước sử dụng nguồn lực hạn chế để rất có thể mang lại công dụng cao nhất bằng cách xác định các chương trình mức độ khoẻ ưu tiên cho dự phòng và quan tâm y tế. Vào một số nghành chuyên biệt, lấy một ví dụ dịch tễ học môi trường xung quanh hay nghề nghiệp, dịch tễ học tập trung vào việc nghiên cứu những quần thể có những loại phơi nhiễm đặc thù.
Đánh giá can thiệp
Tác mang Archie Cochrane đã thuyết phục những nhà dịch tễ học tấn công giá hiệu quả (effectiveness) và năng suất (efficiency) của những dịch vụ y tế (Hình 1.6).10Việc này có nghĩa là xác định, ví như tính phù hợp của tiến độ nằm viện vì một chứng trạng nào đó, quý giá của việc điều trị bệnh dịch cao tiết áp, hiệu suất của các biện pháp vệ sinh nhằm kiểm soát điều hành bệnh truyền truyền nhiễm và ảnh hưởng của vấn đề giảm các chất chì trong xăng (xem Chương 10).
Việc áp dụng các nguyên lý và phương thức dịch tễ học vào những vấn đề sẽ phải đối mặt trong thực hành y học tập dẫn mang lại sự phát triển của dịch tễ học lâm sàng (xem Chương 8). Cũng theo xu thế này, dịch tễ học tập đang mở rộng sang các nghành nghề dịch vụ khác như dịch tễ học dược học, dịch tễ học phân tử, và dịch tễ học dt (Hộp 1.3).11
Hộp 1.3. Dịch tễ học tập phân tử cùng di truyền
THÀNH TỰU CỦA DỊCH TỄ HỌC
Đậu mùa
Việc thanh toán giao dịch bệnh đậu mùa trên nhân loại là một thành tựu lớn tưởng góp phần nâng cấp sức khoẻ và niềm hạnh phúc của hàng ngàn người, độc nhất là ở mọi quần thể nghèo. Đậu mùa minh họa cả thành công lẫn bế tắc của y tế nơi công cộng hiện đại. Từ những năm 1790 người ta đã hiểu được nhiễm khuẩn đậu bò sẽ góp phần bảo vệ chống virút đậu mùa, tuy vậy phải mất ngay sát 200 năm thì tiện ích của phát hiện nay này mới được đồng ý và vận dụng trên toàn cố kỉnh giới.
Tổ chức Y tế quả đât (TCYTTG) triển khai chiến dịch khỏe khoắn nhằm sa thải đậu mùa trong vô số năm. Dịch tễ học giữ lại vai trò trung trung tâm trong chiến dịch này bởi việc
cung cấp thông tin về phân bố những trường phù hợp bệnh, mô hình, nguyên lý và nút độ lan truyền bệnh,
lập bạn dạng đồ các vụ dịch dịch và
đánh giá những biện pháp kiểm soát (Hộp 1.4).
Xem thêm: Trực Tiếp U19 Việt Nam Vs U19 Brunei : U19 Việt Nam Liên Tiếp Ghi Bàn
Sự thật cho biết là không tồn tại những trường hợp vật công ty là động vật và con số những trường hợp nhiễm bệnh dịch thứ cung cấp thấp.
Khi chương trình giao dịch thanh toán bệnh đậu mùa trong 10 năm bởi TCYTTG phát động vào thời điểm năm 1967, thì từng năm có từ 10 – 15 triệu trường hợp mới và 2 triệu trường đúng theo tử vong sống 31 nước. Số nước có những trường hợp căn bệnh trong quy trình tiến độ 1967 – 1976 giảm xuống nhanh chóng; đến năm 1976 chỉ có 2 nước báo cáo có bệnh đậu mùa cùng trường hợp xuất hiện thêm bệnh đậu mùa tự nhiên cuối cùng được report trong năm 1977 ngơi nghỉ một đàn bà do phơi lây lan với vius trong phòng thí nghiệm. Dịch đậu mùa thông báo được thanh toán vào ngày 8 mon 5 năm 1980.
Có các yếu tố đóng góp phần vào thành công của chương trình: sự khẳng định chính trị toàn diện, mục tiêu rõ ràng, thời hạn biểu chủ yếu xác, hàng ngũ cán bộ nhân viên được đào tạo tốt và chiến lược linh động. Cấp dưỡng đó, bệnh có rất nhiều đặc điểm tạo dễ dàng cho câu hỏi thanh toán xong xuôi điểm như sự sẵn bao gồm vaccine phòng dịch đậu mùa. Năm 1979, TCYTTG đã duy trì một kho dự trữ vaccine đậu mùa đủ nhằm tiêm chủng mang đến 200 triệu người. Kho dự trữ này đã từ từ giảm xuống còn khoảng tầm 2,5 triệu liều. Nhưng lại mối quan liêu ngại hiện giờ về vấn đề sử dụng vũ trang sinh học tập đã khiến TCYTTG tiếp tục gia hạn và đảm bảo lượng dữ trữ tương đối đầy đủ vaccine vào trường hợp đề nghị thiết.14
Hộp 1.4. Các điểm lưu ý dịch tễ của bệnh dịch đậu mùa12
Nhiễm độc Methyl thủy ngân
Thủy ngân là độc hại từ thời Trung Cổ, vừa mới đây hơn thủy ngân trở thành biểu tượng của phần nhiều mối hiểm hoạ ô nhiễm môi trường. Trong những năm 1950, hợp chất thuỷ ngân có trong nước thải của một nhà máy sản xuất ở Minamata, Nhật phiên bản đổ vào trong 1 vịnh bé dại (Hộp 1.5). Điều này đang dẫn tới việc tích lũy methyl thủy ngân trong cá gây ra nhiễm độc trầm trọng đến người.15
Đây là một trong vụ dịch lây truyền độc thuỷ ngân từ bỏ cá đầu tiên mà fan ta được biết thêm và bài toán xác định đúng mực nguyên nhân phải ra mắt trong vài ba năm. Dịch Minamata đã trở thành một giữa những bệnh do môi trường thiên nhiên được chứng tỏ tốt nhất bằng tư liệu. Vụ bùng nổ dịch sản phẩm hai xảy ra trong số những năm 1960 sinh sống một khoanh vùng khác của Nhật Bản. Từ bỏ đó cho nay những trường vừa lòng nhiễm độc Methyl thuỷ ngân nhẹ hơn do cá cũng được ghi nhận ở một số trong những nước.15, 16
Hộp 1.5. Bệnh dịch Minamata
SỐT THẤP TIM VÀ BỆNH THẤP TIM
Sốt thấp tim và dịch thấp tim có tương quan tới túng bấn và nhất là điều kiện công ty ở túng thiếu và chật chội, cả nhì yếu tố này đã tạo điều kiện dễ ợt cho việc lan truyền các nhiễm trùng liên cầu đường hô hấp trên. Ở những nước trở nên tân tiến số trường hòa hợp mắc căn bệnh thấp tim bắt đầu giảm từ trên đầu thế kỷ hai mươi, rất lâu trước khi gồm thuốc điều trị hữu dụng như sulonamides cùng penicillin (Hình 1.7).
Ngày nay bệnh dịch gần như không thể xuất hiện tại ở những nước phát triển, tuy vậy các ổ bệnh với xác suất hiện mắc khá cao vẫn còn tồn tại ở những nhóm bạn thiệt thòi về kinh tế tài chính và buôn bản hội. Ở những nước vẫn phát triển, bệnh dịch thấp tim là trong số những thể thịnh hành nhất của căn bệnh tim.
Dịch tễ học đã góp phần vào gọi biết của bọn họ về nguyên nhân của sốt thấp tim và bệnh thấp tim và việc cải tiến và phát triển các giải pháp phòng ngừa bệnh thấp tim. Các nghiên cứu và phân tích dịch tễ học cũng đã nêu nhảy vai trò của những yếu tố kinh tế xã hội đóng góp phần gây nên những vụ bùng nổ sốt rẻ tim và sự lan truyền của lan truyền liên mong khuẩn làm việc họng. Cụ thể nguyên nhân gây những bệnh này tinh vi hơn tại sao gây truyền nhiễm độc Methyl thuỷ ngân, bệnh dịch chỉ có một vì sao đặc hiệu được nhận dạng.
Bệnh thiếu hụt Iốt
Thiếu iốt, xảy ra thông dụng ở một số trong những vùng miền núi, làm suy bớt thể lực và ý thức có liên quan tới việc sản xuất không tương đối đầy đủ lượng iốt trong nội ngày tiết tố đường giáp.18Bệnh bướu cổ và bệnh đần độn lần trước tiên được biểu hiện chỉ máu từ khoảng chừng 400 năm trước, chứ không phải đến tận cụ kỷ 20 người ta mới có không hề thiếu hiểu biết để chất nhận được hình thành các biện pháp dự trữ và kiểm soát có kết quả bệnh này. Năm 1915, bướu cổ lưu hành là bệnh dễ dãi phòng tránh nhất với việc sử dụng muối iốt nhằm khống chế bướu cổ được khuyến nghị trong năm kia tại Thụy Sỹ.18Một thời hạn ngắn sau đó, các cuộc test nghiệm thứ nhất trên quy mô bự về iốt được thực hiện ở Akron, Ohio, Mỹ trên 5000 thanh nữ từ 11 đến 18 tuổi. Các tác dụng dự chống và điều trị rất khả quan với muối iốt được giới thiệu trên quy mô cộng đồng ở các nước trong thời điểm 1924.
Việc sử dụng muối iốt có hiệu quả vì muối được sử dụng quanh năm ở tầm mức độ tựa như nhau trong các tầng lớp nhân dân. Thành quả phụ thuộc vào vào bài toán sản xuất và cung cấp muối và yên cầu sự tuân hành các quy định hiện tượng pháp, kiểm tra chất lượng và dìm thức của cộng đồng.
Hộp 1.6. Bệnh thiếu iốt
Hút dung dịch lá, amiăng với ung thư phổi
Ung thư phổi đã có lần được xem là một bệnh hiếm gặp, nhưng từ những năm 1930 gồm sự tăng thêm đột ngột số ung thư phổi, đặc biệt quan trọng ở các nước công nghiệp phát triển, thứ nhất là ở nam giới. Giờ đây người ta sẽ rõ vì sao chính làm tăng xác suất chết bởi ung thư phổi là hút thuốc lá lá. Những nghiên cứu và phân tích dịch tễ học đầu tiên tìm đọc mối tương quan giữa mắc ung thư phổi được xuất phiên bản năm 1950. Năm phân tích bệnh–chứng ra mắt rằng hút thuốc lá lá tương quan với ung thư phổi ở nam giới. Độ mạnh của mối liên quan này trong phân tích tiến hành ngơi nghỉ những bs người Anh (Hình 1.1) là đủ để lấy ra những biện pháp đối phó trẻ trung và tràn trề sức khỏe và tức thì, sệt biệt, mối tương quan này cũng khá được khẳng định sống trong các nghiên cứu ở các quần thể không giống nhau. Giả dụ như cách thức tính và phiên giải tỷ số chênh (odd ratio) được sử dụng trong phân tích ở những bs người Anh, thì các số liệu nghỉ ngơi Hình 1.1 hoàn toàn có thể tính toán nguy hại tương đối (relative risk) với cái giá trị là 14 khi so những người hút dung dịch lá với những người dân không hút, đấy là một sự phối hợp rất táo bạo mà khó có thể biện giải là do sai số khối hệ thống mang lại.21
Tuy nhiên, có không ít yếu tố phơi lây nhiễm khác chẳng hạn như bụi amiăng và ô nhiễm không khí đô thị cũng góp thêm phần làm tăng gánh nặng ung thư. Hơn thế nữa nữa, hút thuốc lá cùng phơi lây truyền với amiăng tác động với nhau, tạo nên xác suất ung thư phổi cao hơn nữa ở gần như công nhân vừa hút thuốc vừa phơi lây truyền với lớp bụi amiăng (Bảng 1.2)
Bảng 1.2. Phần trăm tử vong vì chưng ung thư phổi chuẩn chỉnh hoá theo tuổi (trên 100.000 dân) tương quan tới hút thuốc lá lá và phơi nhiễm nghề nghiệp với bụi amiăng.22
Các nghiên cứu và phân tích dịch tễ học hoàn toàn có thể giúp lượng hoá phần nhiều yếu tố môi trường góp phần vào quá trình gây bệnh. Khái niệm về lý do được bàn thảo ở Chương 5.
Vỡ xương chậu
Nghiên cứu vớt dịch tễ học tập chấn thương đòi hỏi sự hợp tác và ký kết giữa các nhà kỹ thuật trong nghành nghề dịch tễ học, sức khoẻ xóm hội với sức khoẻ môi trường. Các chấn thương vị ngã, đặc biệt gẫy cổ xương đùi (vỡ xương chậu) ở fan cao tuổi, đang thu hút được sự quan tâm lớn trong số những năm gần đây vì đầy đủ hậu quả của nó liên quan nhiều đến các nhu cầu chăm lo sức khoẻ cho những người già. Nguy cơ vỡ xương chậu tăng theo cấp cho lũy vượt của tuổi vì nó là kết quả của việc tăng thêm thất thoát hóa học xương sinh sống đầu xương đùi, tình trạng liên quan nghiêm ngặt với tuổi cùng việc ngày càng tăng tần xuất bửa cũng tương quan với tuổi. Cùng rất việc ngày càng tăng số người già vào quần thể, số trường hợp tan vỡ xương chậu sẽ ngày càng tăng tương ứng giả dụ như họ không thực hiện các phương án dự phòng.
Vì vỡ lẽ xương chậu yên cầu thời gian nằm viện lâu, các giá thành kinh tế liên quan đến vỡ xương chậu là đáng kể.23, 24Trong nghiên cứu về chi phí do gặp chấn thương ở Hà Lan, tan vỡ xương chậu, xếp hàng thiết bị 14 theo phần trăm mới mắc vào 25 các loại chấn thương, nhưng mà là các loại chấn thương có chi phí cao nhất và sở hữu tới 20% của tổng các túi tiền liên quan đến chấn thương.
Phần lớn các trường hợp vỡ xương chậu là vì ngã và phần lớn các trường vừa lòng tử vong sau thời điểm ngã là hậu quả của những biến chứng vỡ xương, quan trọng đặc biệt ở fan cao tuổi.25Cách xử lý tối ưu nhằm phòng đổ vỡ xương chậu hiện tại vẫn chưa rõ ràng. Dịch tễ học bao gồm vai trò rất đặc biệt khi coi xét các yếu tố gồm thể biến hóa và những yếu tố ko thể đổi khác nhằm làm giảm gánh nặng nề của tan vỡ xương chậu.
HIV/AIDS
Hội bệnh suy giảm miễn dịch mắc phải (The acquired immunodeficiency syndrom – AIDS) được xác định đầu tiên như là 1 trong những thực thể bệnh hiếm hoi vào năm 1981 tại Hoa Kỳ.26Cho cho tới năm 1990, mong tính có tầm khoảng 10 triệu con người bị lây lan virút HIV. Từ đó đến nay đã có 25 triệu con người tử vong vì aids và thêm 40 triệu người bị truyền nhiễm virút HIV. Số liệu cho thấy thêm HIV/AIDS thay đổi một trong số bệnh dịch truyền nhiễm có sức phá huỷ khiếp gớm độc nhất vô nhị được ghi nhận trong lịch sử hào hùng (Hình 1.8).28
Trong tổng cộng 3,1 triệu con người tử vong bởi vì AIDS trong thời gian 2005, gần 95% xảy ra ở các nước thu nhập trung bình và các khoản thu nhập trung bình, cùng với 70% xảy ra ở các nước châu Phi khoanh vùng cận Sahara cùng 20% ở những nước châu Á. Một phần tử đa số trong tổng thể từ 4,3 cho tới 6,6 triệu người mới nhiễm HIV trong những năm 2005 sống nghỉ ngơi những khoanh vùng này. Tuy nhiên, nghỉ ngơi các khoanh vùng hay những nước này, mức độ nhiễm dịch và đường lây rất khác nhau (Hộp 1.7).
Hộp 1.7. Dịch tễ học và dự phòng HIV
AIDS có thời hạn ủ bệnh dịch dài; nếu không được điều trị, thì khoảng chừng một nửa số bạn nhiễm virút tạo suy giảm miễn dịch ở fan (HIV) sẽ tiến triển thành căn bệnh AIDS trong tầm 9 năm truyền nhiễm (xem Chương 7). Virút được kiếm tìm thấy ở một vài chất dịch cơ thể, nhất là trong máu, tinh khí và dịch âm đạo. Câu hỏi lây nhiễm công ty yếu thông qua quan hệ dục tình hoặc dùng bình thường kim tiêm bị lan truyền virút. Virút cũng có thể được truyền qua lúc truyền huyết hoặc các thành phầm máu bị lây lan virút, và từ người mẹ bị nhiễm sang con trong những lúc mang thai giỏi khi cho bé bú.
SARS
Mặc mặc dù tử vong tuyệt gánh nặng mắc bệnh là nhỏ, vụ dịch hội hội chứng đường hô hấp cấp cho (severe acute respiratory syndrome – SARS) vẫn nhắc nhở trái đất về một mối nguy nan chung là căn bệnh truyền nhiễm. Vụ dịch cũng đã làm nổi bật tình trạng yếu hèn kém của các dịch vụ y tế công cộng không chỉ có ở các nước châu Á hơn nữa cả ở những nước tất cả thu nhập cao như Canada. Hội chứng SARS thứ nhất xuất hiện vào thời điểm tháng 11 năm 2002 ở miền nam Trung Quốc cùng với 2 trường thích hợp viêm phổi không nổi bật và không rõ nguyên nhân. Vấn đề lây truyền bệnh dịch – được chế tạo ra điều kiện tiện lợi do những người dân bệnh đi lại bằng đường hàng không – vẫn xảy ra mau lẹ trong các tháng tiếp sau làm cho 8.000 tín đồ bị mắc bệnh dịch và khoảng 900 trường thích hợp tử vong ở 12 quốc gia.31Tỷ lệ tử vong bởi SARS lây nhiễm ở cộng đồng thấp hơn vì chưng SARS lây nhiễm ở bệnh dịch viện, nơi mà các cán cỗ y tế có tiếp xúc gần và liên tục với những người dân nhiễm bệnh.30
Nhiều bài học quan trọng được đúc rút từ các hoạt động ứng phó với dịch SARS. Ví dụ, SARS đã cho thấy thêm rằng các vụ dịch tương tự hoàn toàn có thể dẫn mang đến hậu quả kinh tế và làng hội thừa xa ảnh hưởng tác động lên sức khoẻ.32Tác động này đã chỉ ra tầm đặc biệt của một bệnh dịch nghiêm trọng bắt đầu trong một trái đất có sự tương tác ngặt nghèo và chuyển đổi nhanh.
